Ubezpieczenie D&O staje się coraz bardziej potrzebnym produktem ubezpieczeniowym dedykowanym dla firm. Wynika to ze wzrostu świadomości społeczeństwa w odniesieniu do możliwości egzekwowania swoich praw. Polisa ma za zadanie chronić reputację spółki i prywatny majątek konkretnych osób przed stratami finansowymi, będącymi następstwem popełnionych błędów lub podjętych złych decyzji. Produkt ten zazwyczaj występuje w zestawieniu z innymi typami ubezpieczeń odpowiedzialności cywilnej, w tym głównie OC działalności gospodarczej. Jednak w praktyce te dwa rodzaje produktów funkcjonują niezależnie, mimo wspólnego mianownika. W naszym kolejnym artykule z cyklu „Ubezpieczenie D&O” zajmiemy się porównaniem tych dwóch produktów ubezpieczeniowych, które pomoże w lepszym ich rozumieniu, dostrzeżeniu różnić oraz podobieństw.

Ubezpieczenie D&O – ochrona nie tylko dla członków zarządu

Ubezpieczenie D&O to produkt, który znajduje się w ofercie praktycznie wszystkich największych towarzystw ubezpieczeniowych. Stanowi ochronę nie tylko dla członków zarządu, ale także głównych księgowych, osób pełniących funkcje w radzie nadzorczej, kierowników, a także ważnych pracowników spółki przed stratami finansowymi związanymi z popełnieniem błędu, zaniedbaniem lub zaniechaniem czynności w związku z wykonywanymi obowiązkami, a także brakiem pożądanej reakcji ze strony członków zarządu, wskutek czego może dojść do wyrządzenia szkody. Między innymi w takiej sytuacji ubezpieczenie D&O uchroni poszczególne osoby przed odpowiedzialnością wypłacenia odszkodowania, które zostanie pokryte z polisy. Ochronie podlega prywatny majątek tych grup społecznych. Produkt ten jest często traktowany jako uzupełnienie OC działalności w momencie, kiedy w następstwie szkody dojdzie do roszczenia odszkodowania z prywatnych środków osób, zarządzających spółką. Na potrzeby tego artykułu, w kontekście kręgu ubezpieczonych, będziemy posługiwali się określeniem „kierownictwo”.

Ubezpieczenie OC działalności – zabezpieczenie dla firmy

Ubezpieczenie OC działalności jest standardową ochroną, która wymagana jest przy prowadzeniu przedsiębiorstwa. Polisa ma za zadanie chronić majątek firmy na wypadek konieczności naprawienia szkody wyrządzonej osobie trzeciej, będącej następstwem czynności związanych z wykonywaniem działalności gospodarczej, wdrożeniem określonego produktu do obrotu oraz posiadanym mieniem. Zatem ubezpieczenie OC działalności pokrywać będzie odpowiedzialność, która wynika z oferowanych usług, produktów czy w związku z posiadanymi nieruchomościami i mieniem. W kontekście tego produktu możemy mówić o dwóch rodzajach odpowiedzialności:

  • Odpowiedzialność deliktowa – dotyczy wyrządzonej szkody w następstwie czynu zabronionego przez prawo.
  • Odpowiedzialność kontraktowa – dotyczy powstania szkody w związku z niewykonaniem bądź nienależytą realizacją obowiązków zawartych w kontrakcie.
  • OC za produkt – dotyczy odpowiedzialności za wyprodukowany lub wprowadzony do obrotu produkt.

Ubezpieczenie OC działalności chroni prowadzoną działalność gospodarczą, czyli firmę. Wobec czego w procesie likwidacji szkód odszkodowanie będzie wypłacane z ubezpieczenia, chroniąc tym samym majątek przedsiębiorstwa. Niemniej skonstruowanie polisy zabezpieczającej interesy prowadzonego biznesu jest zadaniem dość trudnym i wymaga umiejętności dopasowania warunków ubezpieczenia do rodzaju świadczonych usług i branży oraz sporego doświadczenia agentów ubezpieczeniowych lub brokerów.

odpowiedzialność cywilna działalności
Fot. Pexels.com

Ubezpieczenie D&O i OC działalności – podobieństwa i różnice

Oba produkty mają wspólną wykładnię, jaką jest odpowiedzialność cywilna, ale również różnice, które są dość istotne w procesie konstruowania polisy. Rozbicie ich na czynniki pierwsze i zaakcentowanie podobieństw i przeciwieństw pomoże w lepszym rozumieniu istoty ochrony ubezpieczeniowej, a także dopasować odpowiednie rozwiązanie do potrzeb klienta. Zatem warto przyjrzeć się poszczególnym aspektom ubezpieczenia D&O i OC działalności.

Podmiot ubezpieczenia

W przypadku ubezpieczenia D&O podobnie, jak w pozostałych produktach, ubezpieczycielem jest towarzystwo ubezpieczeniowe, a stroną ubezpieczoną spółka lub poszczególne osoby, pełniące funkcje kierownicze i zarządcze. Stanowią oni podmioty ubezpieczenia, które w ramach interakcji ustalają warunki zawieranej polisy. Natomiast w ubezpieczeniu OC działalności umowa zawierana jest pomiędzy firmą, rozumianą jako osoba prawna, a ubezpieczycielem.

Przedmiot ubezpieczenia

Ubezpieczenie D&O stanowi często uzupełnienie w ramach zabezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Jego przedmiotem jest prywatny majątek kierownictwa. Natomiast ubezpieczenie OC działalności chroni mienie firmowe na wypadek roszczeń osób trzecich w następstwie wyrządzonej szkody.

Zakres ochrony

Zakres polisy D&O obejmuje roszczenia, które skierowane są przeciwko członkom zarządu, a także osobom zasiadającym w radzie nadzorczej, komisji rewizyjnej, głównym księgowym, dyrektorom zarządzającym, a także pracownikom zajmujących stanowiska kierownicze, w związku z popełnieniem błędu lub zaniechaniem obowiązków, w których następstwie powstała szkoda. W tym przypadku ochroną objęty jest prywatny majątek poszczególnych osób, wobec których nastąpiło roszczenie.

Natomiast ubezpieczenie OC działalności stanowi ochronę firmy lub przedsiębiorstwa w związku z zobowiązaniami wynikającymi z konieczności naprawienia szkody osobie trzeciej, lub jej mieniu w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej, nierzetelnie wykonanej usługi czy wadliwego towaru wprowadzonego do obrotu. Wówczas ochronie podlega firmowy majątek, a odszkodowanie wypłacane jest z polisy OC.

odpowiedzialność cywilna działalności
Fot. Pexels.com

Charakterystyka szkody

Charakterystyka wyrządzonych szkód w obu przypadkach jest zasadniczo różna. W przypadku ubezpieczenia D&O ma ona postać strat finansowych, obejmujących prywatny majątek konkretnych osób, a także wizerunkowych, które obejmują reputację przedsiębiorstwa. Szkoda wyrządzona przez poszczególne osoby pełniące określone funkcje we władzy spółki może dotyczyć osób trzecich w związku z zaniedbaniem określonych czynności  lub popełnieniem błędu podczas wykonywanych obowiązków. Z kolei w ubezpieczeniu OC działalności gospodarczej  wyrządzone szkody obejmują osoby trzecie, które doznały uszczerbku na zdrowiu bądź uszkodzenia mienia w związku z prowadzoną przez firmę działalnością, wdrożeniem wadliwego produktu na rynku lub nienależytym wykonaniem czynności na mocy zawartego kontraktu.

Ubezpieczenie D&O vs OC działalności – zestawienie

Wyżej przedstawione aspekty pokazują, że mimo wspólnego mianownika oba produkty ubezpieczeniowe różnią się od siebie. Zasadniczą różnicą do odnotowania jest fakt, że w momencie wystąpienia roszczeń w następstwie wyrządzonej szkody, odszkodowanie w przypadku braku polisy ubezpieczeniowej ściągane jest, w kontekście kierownictwa, z prywatnego majątku konkretnych osób, natomiast w odniesieniu OC działalności, wypłata należności pokrywana jest z mienia firmowego. Zestawienie wszystkich podobieństw i różnic przedstawia poniższa tabela.

KATEGORIA  UBEZPIECZENIE D&O  OC DZIAŁALNOŚCI  
Podmiot Ubezpieczenia  Kierownictwo Spółek Kapitałowych, kadra zarządzająca, członkowie zarządu, główni księgowi, a także spółdzielnie i fundacje
Osoba fizyczna prowadząca DG I nieprowadzące z tytułu posiadanego mienia oraz osoby prawne, a także jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi  
Przedmiot ubezpieczenia  Odpowiedzialność członków władz spółki kapitałowej, kadry zarządzającej i członków zarządu za podejmowane decyzje   Odpowiedzialność z tytułu prowadzonej działalności (deliktowa, kontraktowa), posiadanego mienia, wyprodukowanego lub wprowadzonego produktu do obrotu.  
Zakres ubezpieczenia  Roszczenia skierowane personalnie do poszczególnych osób zasiadających we władzy spółki Roszczenia o zadośćuczynienie za powstałą szkodę skierowane do ubezpieczonego podmiotu 
Charakterystyka szkody   Szkody wyrządzone zarządzanej spółce w postaci strat finansowych i wizerunkowych Szkody wyrządzone osobom trzecim (klientom, kontrahentom, przechodniom) 

Podsumowanie

Ubezpieczenie D&O i OC działalności stanowi ważne zabezpieczenie firmy i kierownictwa przed stratami finansowymi w następstwie wyrządzonych szkód. Większość przedsiębiorstw, prowadzących działalność gospodarczą zabezpiecza swoje interesy, nie pamiętając o odpowiedzialności kadry. Dlatego ważną ochroną dla spółek prawa handlowego, w tym, m.in.: spółek z o.o, akcyjnych, komandytowych, a także spółdzielni i fundacji, a w przyszłości prostych spółek akcyjnych, jest ubezpieczenie D&O, które stanowi komplementarny produkt zabezpieczający prywatny majątek i reputację przedsiębiorstwa. W ten sposób firma będzie mieć kompleksową ochronę dla swojego biznesu.