W poprzednich artykułach przyglądaliśmy się temu, czym jest ubezpieczenie D&O, jaki jest zakres odpowiedzialności władz spółki w zależności od jej rodzaju, a także zestawiliśmy je z innym produktem ubezpieczeniowym, z którym często jest łączone – OC działalności gospodarczej. Natomiast dziś omówimy zakres ubezpieczenia D&O w ujęciu różnych towarzystw ubezpieczeniowych, pokazując tym samym, że jest ono różnie interpretowane przez instytucje, które zajmują się jego sprzedażą. Zapraszamy do lektury!
Skąd wynikają różnice w interpretacji tego produktu?
Warto przez chwilę zastanowić się, skąd wynika różne podejście do ubezpieczenia D&O w zależności od towarzystw je oferujących. Przede wszystkim trzeba wziąć pod uwagę mnogość produktów ubezpieczeniowych na rynku, które mają za zadanie zapewnić ochronę na wypadek różnych okoliczności. Ich spora liczba powoduje, że można odnieść wrażenie o zacieraniu się granic poszczególnych ofert ubezpieczeniowych i ich wzajemne nakładanie się na siebie lub nawet wykluczanie. Stąd wiele osób mylnie postrzega zakres ubezpieczenia D&O, łącząc je, chociażby z OC działalności gospodarczej, którym w istocie nie jest. Innym powodem tego stanu rzeczy może być niska popularność tego produktu, ponieważ mało mówi się o nim w telewizji, gazecie czy innych mediach. Podczas gdy w Stanach Zjednoczonych jest to standard, u nas niewielu potencjalnych klientów, w tym kierowników i menadżerów wie o jego istnieniu. Może to wynikać z nierozumienia tego produktu przez klientów. W konsekwencji przekłada się to na wyniki sprzedażowe produktu. Dla dużych firm i małych przedsiębiorstw ubezpieczenie władz spółki kojarzy się z ochroną ubezpieczeniową dedykowaną jedynie dla elit. Błędne przekonanie o jego przeznaczeniu i zakresie działania powoduje pomijanie go w ocenie ryzyka, przez co przedsiębiorcy nie decydują się na jego zakup.
Czego dotyczą różnice?
Różnice ubezpieczenia D&O dotyczą nie tylko jego zakresu wedle konkretnych towarzystw ubezpieczeniowych, ale pojawiają się już na etapie nazewnictwa. Tylko jeden ubezpieczyciel z pięciu przedstawionych w tym artykule stosuje nazwę „ubezpieczenie d&o”. W pozostałych przypadkach produkt ten rozpatrywany jest jako odpowiedzialność władz spółki lub odpowiedzialność cywilna członków władz spółki, co pokazuje, że na poziomie nomenklatury pojawiają się nieścisłości. Pozostałe różnice dotyczą zarówno przedmiotu, jak i podmiotu ubezpieczenia, w skład których mogą być wyłączone spółki osobowe lub niektóre kapitałowe, a także spółdzielnie czy stowarzyszenia, gdyż nie każde towarzystwo ubezpieczeniowe podejmie się zadania stworzenia polisy dla tych podmiotów. Takie rozróżnienie tego złożonego w swej konstrukcji produktu powoduje złe interpretowanie go przez klientów, którzy mogą stwierdzić brak potrzeby jego nabycia, a w ten sposób niezapewnienie firmie kompleksowej ochrony, która pozwoli na pokrycie wyrządzonych szkód i odbudować dobre imię przedsiębiorstwa.
Podstawowy zakres ubezpieczenia
Rynek ubezpieczeń rządzi się swoimi, często nie do końca klarownymi dla klientów, zasadami. Zakres poszczególnych produktów, w tym między innymi ubezpieczenia D&O, może się różnić w zależności od towarzystw, więc przed podjęciem decyzji, warto przeanalizować kilka ofert i wybrać odpowiednią. Podobnie rzecz ma się w sytuacji ochrony ubezpieczeniowej dedykowanej dla przedsiębiorców oraz małych i dużych firm. Z założenia ubezpieczenie D&O ma na celu zapewnienie ochrony na wypadek roszczeń ze strony poszkodowanych nie tylko właścicielom przedsiębiorstw, ale przede wszystkim członkom zarządu, osobom, które pełnią funkcje kierownicze i zasiadają w radzie nadzorczej, głównym księgowym czy najważniejszym pracownikom, a także ich rodzinom. Stanowi zabezpieczenie majątku prywatnego wymienionych grup. Odszkodowanie za popełnione błędy lub zaniechania zostanie wówczas pokryte z polisy. Jest to ważne ubezpieczenie, które chroni firmę przed stratami finansowymi, a także wizerunkowymi. Wyżej wymieniony zakres jest podstawowym, z którym można się spotkać, jednak będzie się on różnić w ofertach towarzystw. Na potrzeby pokazania, że ubezpieczenie D&O jest produktem modułowym, co oznacza, że można dowolnie modyfikować jego zakres w zależności od indywidualnych potrzeb, a także różnie interpretowanym nie tylko przez klientów, ale również towarzystwa ubezpieczeniowe, przedstawiamy jego działanie na przykładzie kilku, najprężniej działających Ubezpieczycieli w tym aspekcie.
Colonnade
Towarzystwo Ubezpieczeniowe Collonade traktuje ubezpieczenie D&O jako odpowiedzialność władz spółki. Jego zakres zawarty jest w dwóch sekcjach, z czego pierwsza jest podstawowa, a druga zawiera rozszerzenia, na które klient może się zdecydować, zwiększając ochronę ubezpieczeniową.
Sekcja 1 – zakres podstawowy
W ramach podstawowego zakresu ubezpieczyciel pokrywa koszty za szkodę każdej osoby, która została objęta ubezpieczeniem. Obejmuje ono koszty postępowania przygotowawczego, a także wynikające z naruszenia praw pracowniczych. Ciekawym rozwiązaniem dla przedsiębiorców w ramach oferty tego towarzystwa jest ochrona członka innego podmiotu. Wówczas w sytuacji wyrządzenia szkody przez osobę, która jest związana z firmą, ale jednocześnie jest przedstawicielem zewnętrznego organu, a nie członkiem zarządu czy pracownikiem przedsiębiorstwa, odszkodowanie zostaje pokryte z polisy ubezpieczeniowej.
Sekcja 2 – zakres rozszerzony
Natomiast w ramach rozszerzonego zakresu osoby ubezpieczone mogą liczyć na pokrycie kosztów grzywien i kar administracyjnych. Dodatkowo szkody poniesione przez współmałżonków, konkubentów lub innego partnera życiowego, a także spadkobierców i przedstawicieli prawnych powstałe w wyniku nieprawidłowego działania osoby ubezpieczonej, również zostają pokryte z polisy. Sekcja rozszerzona obejmuje także koszty postępowania ekstradycyjnego, odzyskania dobrego mienia, porady prawnej, obrony z tytułu uszkodzenia ciała lub mienia oraz wsparcia psychologicznego.
Warta
Kolejnym towarzystwem, które ma w swojej szerokiej ofercie produktowej ubezpieczenie D&O jest Warta. Produkt ten skierowany jest do osób pełniących funkcje we władzach spółek (głównie kapitałowych), ale również spółdzielni, stowarzyszeń i fundacji. W tym aspekcie można zauważyć już zasadniczą różnicę w kontekście grupy docelowej, do której kierowane jest ubezpieczenie D&O. W przeciwieństwie do oferty poprzedniego ubezpieczyciela podmiotem ubezpieczającym się mogą być instytucje trzeciego sektora. W Warcie ochrona ubezpieczeniowa jest rozbita na kilka zakresów. Ubezpieczający ma możliwość dowolnego rotowania tymi obszarami w zależności od potrzeb. Rodzaje wariantów oraz ich zakres ubezpieczenia D&O przedstawia poniższa tabela.
| Nazwa zakresu | Treść |
| Zakres A | Obejmuje szkodę z tytułu roszczeń przeciwko osobom ubezpieczonym wynikającą z roszczeń w następstwie dopuszczenia się czynu niedozwolonego (odpowiedzialność deliktowa), za wyjątkiem sytuacji, w której spółka zrekompensowała szkodę pokrzywdzonemu w imieniu osoby objętej ubezpieczeniem. |
| Zakres B | Towarzystwo bezpieczeniowe zwróci spółce koszty pokrycia przez nią szkody wynikającej z roszczeń przeciwko osobom ubezpieczonym w następstwie czynu niedozwolonego, zgłoszonych po raz pierwszy w ramach obowiązywania polisy. |
| Zakres C | Ubezpieczyciel pokryje w imieniu spółki szkodę przez nią poniesioną, która wynika z roszczeń, dotyczących Papierów Wartościowych z tytułu czynu niedozwolonego związanego z ich obrotem. |
| ZakresD | Towarzystwo ubezpieczeniowe zwróci również szkodę pokrytą przez spółkę lub pokryje ją w jej imieniu, wynikającą z roszczeń po raz pierwszy popełnioną na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej z tytułu czynu niedozwolonego przez osobę ubezpieczoną. Zakres ten ma jednak zastrzeżenia, które mogą powodować, że w konsekwencji pokrycie lub zwrot kosztów może nie nastąpić. |
| Zakres E | Ubezpieczyciel pokryje koszty obrony, które bezpośrednio wynikają z roszczeń po raz pierwszy zgłoszonych w okresie obowiązywania polisy przeciwko osobom ubezpieczonym z tytułu popełnienia czynu niedozwolonego w ramach zakresu ochrony A i B. |
| Zakres F | Towarzystwo ubezpieczeniowe pokryje również koszty zastępstwa procesowego, które wynika z konieczności stawiennictwa osoby ubezpieczonej na postępowaniu sądowym. Warunkiem jest konieczność, która pojawiła się po raz pierwszy w okresie obowiązywania polisy. |
| Zakres G | Ubezpieczyciel pokryje szkodę, która jest nieobjęta zwolnieniem z odpowiedzialności przez spółkę w związku z wyrządzeniem jej przez członków rady nadzorczej, a wynikającej z roszczeń po raz pierwszy zgłoszonych w okresie obowiązywania polisy. |
Część z wymienionych zakresów znajduje się w podstawie ubezpieczeniowej. Pozostałymi można dowolnie rotować, dobierając je w zależności od potrzeb przedsiębiorstwa.
Rozszerzenia
W ramach rozszerzeń towarzystwo ubezpieczeniowe oferuje pokrycie kosztów z tytułu odpowiedzialności za prowadzenie niedozwolonych praktyk pracowniczych i postępowania w związku z wypadkiem śmiertelnym w miejscu pracy.
Ergo Hestia
Ważnym rozróżnieniem w zakresie ubezpieczenia w tym towarzystwie ubezpieczeniowym jest zawężenie obszaru osób uprawnionych do zawarcia polisy. Ubezpieczyciel ogranicza je do odpowiedzialności cywilnej członków statutowych organów lub dyrekcji spółki oraz prokurentów, a także ich partnerów życiowych. W praktyce oznacza to, że pozostałe osoby pełniące funkcje zarządcze, mogą nie zostać objęte ubezpieczeniem.
Zakres ochrony
Ochroną ubezpieczeniową objęte są roszczenia skierowane bezpośrednio do spółki za szkody wyrządzone spółce lub osobom trzecim wynikających z uchybień w związku z wykonywaniem funkcji członka władz, dyrekcji lub prokurenta. Ubezpieczenie obejmuje również roszczenia względem współmałżonka ubezpieczonego z tytułu wspólności majątkowej w związku z uchybieniami w ramach pełnienia wyżej wymienionych funkcji. Ta sama sytuacja dotyczy spadkobierców, a także reprezentantów prawnych ubezpieczającego się lub ubezpieczonego.
PZU
PZU to kolejne towarzystwo, w którego ofercie znaleźć można ubezpieczenie D&O. Dostępne jest ono w 3 wariantach do wyboru. W tym wypadku określane jest mianem odpowiedzialności cywilnej członków władz spółki. Ubezpieczyciel daje również możliwość rozszerzenia ochrony ubezpieczeniowej o dodatkowe ryzyka.
| WARIANT | CO OBEJMUJE? |
| Wariant 1 | Towarzystwo ubezpieczeniowe pokryje koszty odszkodowania z tytułu odpowiedzialności członka władz spółki za stratę, której doznała osoba trzecia, a także samej spółce. Ubezpieczyciel zrekompensuje poniesione przez nią koszty wskazane w polisie. |
| Wariant 2 | Ubezpieczyciel wypłaci spółce odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności za stratę w takim samym stosunku, w którym przedsiębiorstwo zapłaciło za zadośćuczynienie w imieniu członka władz spółki, zwracając poniesione koszty zawarte w umowie ubezpieczenia. |
| Wariant 3 | Towarzystwo ubezpieczeniowe zapłaci odszkodowanie z tytułu odpowiedzialności członka władz spółki w związku z roszczeniem, które dotyczy papierów wartościowych, zwracając koszty wskazanie w umowie ubezpieczenia poniesione przez członka władz spółki lub samą spółkę. |
Dodatkowe ryzyka
Ryzyka dodatkowe występują w rozszerzeniu zakresu ubezpieczenia D&O. I tak w określonych warunkach towarzystwo ubezpieczeniowe pokryje koszty nałożonych na spółkę kar i grzywien, warunkowej obrony, a także zaległości podatkowych.
Leadenhall
Towarzystwo ubezpieczeniowe Leadenhall jako jedyne spośród wymienionych posługuje się nazwą ubezpieczenie D&O. W ramach ochrony ubezpieczeniowej dostępnych jest siedem klauzul, a każda z nich obejmuje inny zakres. Ubezpieczający ma możliwość wyboru odpowiednich obszarów dopasowanych do potrzeb.Leadenhall, jako jedne z nielicznych ubezpieczycieli, ofertuje spółki, które działają krócej niż 2 lata.
| KLAUZULA | ZAKRES |
| Klauzula A – Odpowiedzialność członka kierownictwa | Ubezpieczyciel wypłaci w imieniu członka kierownictwa odszkodowanie, będące następstwem roszczenia skierowanego przeciwko niemu po raz pierwszy w Okresie ubezpieczenia w związku z popełnieniem czynu bezprawnego. |
| Klauzula B – Odszkodowanie dla spółki | Obejmuje zwrot kosztu odszkodowania zarządzanej spółce z tytułu odpowiedzialności członków kierownictwa za szkody wyrządzone w związku z zarządzaniem. |
| Klauzula C – odpowiedzialność spółki z tytułu czynu bezprawnego pracodawcy | Obejmuje odpowiedzialność spółki za czyny bezprawne pracodawcy. Ubezpieczyciel wypłaci w imieniu spółki odszkodowanie, będące następstwem Roszczenia skierowanego przeciwko niej z tytułu bezprawnego czynu pracodawcy. |
| Klauzula D – koszty obrony spółki | Towarzystwo pokryje w imieniu spółki Koszty obrony, które jest zmuszona ponieść w wzwiązku z roszczeniem osób trzecich. |
| Klauzula E – odpowiedzialność z tytułu czynów bezprawnych dotyczących programów świadczeń pracowniczych | Towarzystwo pokryje w imieniu spółki Koszty obrony, które jest zmuszona ponieść w związku z roszczeniem osób trzecich dotyczących programów świadczeń pracowniczych. |
| Klauzula F – odpowiedzialność spółki z tytułu obrotu papierami wartościowymi spółki | Towarzystwo pokryje w imieniu spółki Koszty obrony, które jest zmuszona ponieść w związku z roszczeniem osób trzecich z tytułu obrotu papierami wartościowymi przedsiębiorstwa. |
| Klauzula G – utrata danych lub dokumentów w związku z błędami w zarządzaniu | Ubezpieczyciel wypłaci w imieniu członków kierownictwa lub spółki wszelkie koszty poniesione przez nie w związku z ich utratą. Ubezpieczenie pozwoli na ich zastąpienie lub odtworzenie. |
Podsumowanie
Powyższe przykłady zakresu ubezpieczenia D&O pokazują, że towarzystwa ubezpieczeniowe różnie podchodzą do tego produktu. Różnice występują zarówno w przedmiocie, jak i podmiocie ochrony ubezpieczeniowej. W efekcie fakt ten może przełożyć się na liczbę zawieranych polis i złe rozumienie działania tego ubezpieczenia w kontekście tego, przed czym faktycznie chroni i co obejmuje w przypadku wystąpienia szkody.
Różnice w rozumieniu ubezpieczenia D&O jest tematem na osobny artykuł. Warto przyjrzeć się temu zagadnieniu, co pozwoli lepiej go interpretować, przekładając na ludzki, klarowny język.
ŚLEDŹ NAS