Wypalenie zawodowe. Jak sobie z nim radzić? - L.INC

Wypalenie zawodowe może dopaść nas w każdej chwili. Zazwyczaj przejawia się w postaci chronicznego zmęczenia wykonywanymi obowiązkami zawodowymi, niechęcią do pracy czy nawet wystąpieniem objawów depresyjnych. Składa się na niego wiele czynników nagromadzonych w określonym czasie. Dotyczy zarówno osób pracujących na etacie, jak i przedsiębiorców prowadzących własny biznes. Jak jemu zapobiegać i radzić sobie w razie jego wystąpienia? Naszym biznesowym okiem przedstawiamy kilka skutecznych sposobów, które na co dzień pomagają naszej l.incowej ekipie przeciwdziałać wypaleniu zawodowym.

Czym jest wypalenie zawodowe?

Mówiąc najkrócej, wypalenie zawodowe to reakcja organizmu na długofalowy stres związany z wykonywaniem obowiązków zawodowych. Odpowiedź ze strony naszego ciała pojawia się głównie jako efekt długotrwałego przeciążenia natłokiem zadań do zrealizowania. Może być także związana z podejmowaniem pracy poniżej naszych oczekiwań i wyobrażeń lub stanowiskiem zawodowym nieadekwatnym do naszych predyspozycji psychofizycznych. Pojawia się w momencie, kiedy wykonywana praca przestaje być źródłem satysfakcji i rozwoju na wielu płaszczyznach. Wówczas występuje frustracja, zmęczenie psychiczne, niechęć do pracy czy spadek poczucia własnej wartości. To wszystko sprawia, że wypalenie zawodowe może prowadzić do podjęcia decyzji o rezygnacji z danego stanowiska zawodowego. A co w sytuacji, kiedy dopada ono przedsiębiorców, którzy prowadzą własną działalność gospodarczą w formie spółki lub jednoosobowej firmy i decyzja o zamknięciu biznesu staje się coraz bardziej realna? W pierwszej kolejności warto zdefiniować i wyłapać potencjalne sygnały, które mogą świadczyć o wypaleniu zawodowym.

Jak przejawia się wypalenie zawodowe?

Wypalenie zawodowe ma wiele symptomów. Dotyka ono zarówno sferę fizyczną, jak i emocjonalną czy duchową. Osoby, u których ono występuje, mogą odczuwać chroniczne zmęczenie, przeciążenie organizmu, frustrację, złość czy poczucie winy w związku z zaniedbywaniem obowiązków. Często tracą zaangażowanie i motywację do działań. Zmuszają się do wstawania do pracy lub zgłaszają L4 w związku ze złym samopoczuciem. Długofalowe występowanie tych objawów może w przyszłości przerodzić się w depresję. Dlatego ważne jest, aby odpowiednie wcześnie je wyłapać i podjąć określone działania mające na celu poprawę ogólnego samopoczucia. Natomiast w przypadku przedsiębiorców wypalenie zawodowe może przejawiać się w nieco inny sposób. Poniżej przedstawiamy najczęstsze przejawy wypalenia zawodowego w poszczególnych sferach funkcjonowania, które mogą wystąpić zarówno u osób pracujących na etacie, jak i przedsiębiorców prowadzących własną działalność gospodarczą.

Sfera Fizyczna

– częste przeziębienia i grypy;

– częste bóle głowy i dolegliwości przewodu pokarmowego;

– problemy małżeńskie i rodzinne;

– częsta nieobecność w miejscu pracy;

– codzienne uczucie zmęczenia i wyczerpania;

– częste spoglądanie na zegarek w trakcie wykonywania pracy;

– przesuwanie terminów spotkań z klientami;

– cynizm i postawa strofująca wobec klientów;

– zakłócenia snu;

– awersja do telefonów i wizyt klientów;

– niezdolność do koncentrowania się na klientach lub ich wysłuchania;

– stereotypizacja klientów;

– obojętność na potrzeby innych pracowników;

– negatywizm, izolacja i wycofanie się;

– wrażenie bezruchu;

– zaniedbywanie aktywności fizycznej

Sfera Emocjonalna

– złość i niechęć;

– wyczerpanie emocjonalne;

– frustracja;

– utrata pozytywnych uczuć w stosunku do klientów;

– poczucie winy;

– przeżywanie lęków o przyszłość i stabilność pracy;

– poczucie krzywdy;

– permanentne poczucie znużenia;

– obniżony nastrój;

– poczucie pustki.

Sfera Psychologiczna

– utrata wiary we własne możliwości zawodowe;

– uczucie zawodu wobec samego siebie;

– nieufność i paranoidalne wyobrażenia;

– nieustępliwość w myśleniu i niechęć do zmian;

– depersonalizacja – poczucie bezduszności, bezosobowości.

Jakie są przyczyny wypalenia zawodowego?

Przyczyn wypalenia zawodowego może być wiele. Są one bardzo indywidualne, a w trakcie ich rozpoznania trzeba wziąć pod uwagę fakt, że każdy z nas jest inny. Część osób ma wysoką odporność na monotonię, która też wpływa na wypalenie zawodowe, a inni, zdecydowanie niską. Dlatego podczas ich analizowania, trzeba uwzględnić również takie czynniki, jak predyspozycje osobowościowe, cechy charakteru czy odporność psychiczną. Tak więc przyczyny wypalenia zawodowego wynikają zarówno z cech osobowościowych, jak i rodzaju stanowiska, stażu czy sposobem funkcjonowania w środowisku pracy. Zatem są to aspekty związane z usposobieniem jednostki oraz wynikające ze specyfiki danego zawodu. Jednak do najczęstszych i zarazem najważniejszych przyczyn możemy zaliczyć:

– nadmiar obowiązków;

– przepracowanie;

– monotonia;

– tendencje do nadmiernej rywalizacji;

– uwarunkowania środowiska pracy;

– niskie wynagrodzenie;

– brak satysfakcji z pracy;

– brak sukcesów zawodowych;

– zachwianie poczucia własnej wartości;

– trudności w kontrolowaniu i opanowywaniu własnych emocji;

– bezradność;

– niskie poczucie własnej skuteczności;

– niepewność w kontaktach z innymi;

– niska samoocena;

– niskie i nieadekwatne do wykonywanych obowiązków wynagrodzenie.

Wypalenie zawodowe – jak sobie z nim radzić i zapobiegać?

Jest wiele sposobów na radzenie sobie z wypaleniem zawodowym. Trzeba jednak liczyć się z tym, że nie wszystkim pomoże ta sama metoda działań. Wypalenie zawodowe ma różne źródła, dlatego nie w każdym przypadku dana strategia może przynieść oczekiwane ukojenie. Czasami trzeba podjąć bardziej radykalne działania, jak zmiana środowiska pracy na inne, a w innych wypadkach może pomóc posiadanie pasji czy stawianie na rozwój w innych dziedzinach. Najważniejsze to wyrwanie się ze stagnacji i podjęcie poczynań, które pomogą zredukować odczuwany stan emocjonalny i psychofizyczny. Dlatego chcemy podzielić się z wami naszymi doświadczeniami związanymi z wypaleniem zawodowym.

KAMIL – Specjalista ds. sprzedaży

Kamil: „Przed dołączeniem do zespołu L.INC PARTNER pracowałem jako handlowiec w innej firmie. W pewnym momencie czułem się przytłoczony i zmęczony narzuconą liczbą wykonywanych połączeń w ciągu dnia. W tamtej chwili wiedziałem, że muszę coś z tym zrobić i postanowiłem zmienić środowisko pracy, pozostając jednak  w tej samej branży. To pomogło mi wrócić do dobrej kondycji psychofyzycznej.”

TOMEK – Właściciel multiagencji VERITIV

Tomek: „Po pewnym czasie, pracując jako menadżer w różnych towarzystwach ubezpieczeniowych, dopadło mnie znużenie. Wówczas odczuwałem rozdrażnienie i frustrację, a moja motywacja do pracy spadła. W tamtym okresie pomogły mi zainteresowania i pasje, które do dziś są dla mnie bardzo wartościowe. Ważna była także zmiana środowiska pracy i założenie własnej multiagencji. Dziś wiem, z czym wiąże się wypalenie zawodowe i jak sobie radzić z psychicznym zmęczeniem związanym z natłokiem obowiązków. Warto mieć pasje i zainteresowania, którym można się oddać, a także umiejętność ustalania granic pod kątem czasu pracy”

MARCIN – Młodszy specjalista ds. marketingu

Marcin: „Od zawsze ważny był dla mnie rozwój. To on motywuje mnie do działania i zmniejsza ryzyko wystąpienia wypalenia zawodowego, którego kilka lat temu doświadczyłem, zajmując stanowisko kierownicze. W tamtym momencie czułem ogromne zmęczenie, bezradność i frustrację. Czułem, że nie nadaję się do tej pracy, a moja samoocena wyraźnie spadła. Po rzetelnej analizie podjąłem decyzję o rezygnacji z ówczesnego stanowiska w trosce o własne zdrowie psychiczne. Jak się okazało, zmiana środowiska pracy i wyznaczenie nowego kierunku rozwoju to były najlepsze dotychczasowe decyzje zawodowe. Dziś pracuję w marketingu i czuję, że jestem we właściwym miejscu i czasie.”

PAWEŁ – Agent Ubezpieczeniowy

Paweł: „W moim przypadku wypalenie zawodowe wynikało z braku gotowości do podjęcia zmian. Przez pewien czas tkwiłem w jednym środowisku pracy, w którym z miesiąca na miesiąc czułem się coraz bardziej zmęczony. W końcu jednak nastał ten moment, kiedy zadbałem o własne zdrowie psychiczne i zmieniłem otoczenie pracy. Zacząłem uczyć się nowych rzeczy, zdobywać cenną wiedzę i doświadczenie, które dzisiaj procentuje. To pomogło mi zredukować przejawy wypalenia zawodowego i podjąć właściwą dla siebie decyzję.”

MARTYNA – Koordynator Biura

Martyna: „Wypalenie zawodowe dotyczyło również mnie. W poprzedniej pracy czułam się zmęczona do tego stopnia, że przestałam odczuwać radość i satysfakcję z wykonywanych obowiązków zawodowych. Pomogła mi zmiana środowiska pracy, a regularna aktywność fizyczna (yoga) pozwoliła mi odzyskać siły witalne i odzyskać zdrowie psychiczne.”

PATRYCJA – Specjalista ds. kadrowo-płacowych

Patrycja: „Nie doświadczyłam nigdy wypalenia zawodowego, gdyż sukcesywnie podnoszę swoje kwalifikacje, robiąc kursy czy uczestnicząc w dodatkowych szkoleniach. Dzięki temu nie tylko zdobywam cenną wiedzę i doświadczenie, ale także wzbogacam swoją przestrzeń zawodową. Stawianie w tej sferze na rozwój jest najlepszą profilaktyką. Jednak czasami każdego może dopaść zmęczenie. Wówczas udaję się na wycieczkę w góry, aby odetchnąć i naładować baterie.”